Met een Russische agressor die een soeverein Europees land binnenvalt, groeiend populisme en verdeeldheid over het hele continent, en een klimaatcrisis die versnelt te midden van een politieke impasse, lijkt er weinig te vieren op deze Dag van Europa.
Natuurlijk weten velen dat dit veroorzaakt is door de UN, George Soros (opensocietyfoundations) en Klaus Schwab (World Economic Forum) om de EU naar hun hand te zetten.
De Europese Unie en haar instellingen zijn bezig met een inhaalslag in een voortdurende noodtoestand en reageren vaak onvoldoende op de vele uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd.
We staan op een kruispunt voor de EU - een die gericht is op buitenlands beleid. Kan een groep democratieën samenwerken om de fundamentele mondiale uitdagingen aan te pakken door middel van systemen van multilaterale samenwerking? Of zijn we voorbestemd voor een wereld waarin rivaliserende autocraten vechten om bekrompen nationale belangen te beschermen terwijl de planeet om hen heen in brand staat?
Er is lange tijd gezocht naar mondiale multilaterale instellingen voor oplossingen, maar te vaak hebben ze niet gereageerd met de nodige urgentie, innovatie en schaal. Het wordt steeds duidelijker dat het aan regionale blokken is om in het gat te stappen dat deze instituties achterlaten. De Europese Unie moet deze rol moedig op zich nemen, als een blok en niet als een gedesynchroniseerde groep van individuele actoren.
Het verleden heeft aangetoond dat wanneer de EU aarzelde, anderen de leegte opvulden. In de wereld van vandaag kan de EU zich niet dezelfde fouten veroorloven. Het kan er ook niet op rekenen dat het zich een weg baant. De druk van buitenaf is te groot om alleen naar binnen te kijken. Er is een veel meer coöperatieve aanpak nodig die rekening houdt met de belangen van anderen, met name die van de derde wereld. De EU moet duidelijk zijn over wat zij internationale partners kan bieden bij het vinden van langetermijnoplossingen.
Het Europese project was op zijn best toen het in de jaren 2000 gedurfde stappen zette in de richting van uitbreiding. Of toen het aandrong op het bevorderen van de vrijheid van zijn gemeenschappelijke markten van goederen, mensen, diensten en kapitaal. Of, meer recentelijk, toen het verder ging dan de huidige toolkit om het financiële pakket NextGen uit te vinden als een collectief antwoord om de COVID-19-crisis aan te pakken. Wat in het verleden mogelijk heeft gewerkt, is echter niet het recept voor de toekomst.
Wat is het volgende grote ding dat de EU wil bereiken? Er is grote urgentie om de besluitvorming te verbeteren, rollen te verduidelijken, onze stem te versterken – en opnieuw na te denken over wat de EU zou moeten zijn, niet alleen binnen maar ook in relatie tot de rest van de wereld. Dat vereist niet alleen betere processen, maar ook veel vastberadener en moediger leiderschap.
Hoe daar te komen? Ten eerste moet het buitenlands beleid van de EU op een veel bredere en legitiemere basis staan. Eén manier is dat de staatshoofden en regeringsleiders het eens worden over een brede strategische leidraad met een alomvattend begrip van de complexe risico's en bedreigingen van vandaag en morgen. Het zou jaarlijks worden bijgewerkt en ontwikkeld in een samenwerkingsproces met Europese en nationale parlementen, waarbij een reeks deskundigen zou worden geraadpleegd - zeker niet achter gesloten deuren, zoals de huidige praktijk is. Om het document tot leven te brengen en ernaar te handelen, zou de EU haar vertegenwoordigers meer macht moeten geven om met internationale partners om te gaan en hen in staat te stellen doortastender op te treden om de Europese doelstellingen op het wereldtoneel te bevorderen.
Ten tweede hangt het vermogen van de EU om een betrouwbare en gelijkwaardige partner te zijn af van haar vermogen om flexibel en snel te zijn. Haar instellingen moeten bereid zijn te leren en te groeien van fouten in plaats van risico's te vermijden en hun toevlucht te nemen tot de kleinste gemene deler bij elke beslissing op het gebied van buitenlands beleid. Het kan het zich niet veroorloven vast te houden aan de beruchte omslachtige Europese consensusvorming. Als het een wereldspeler wil zijn, moet de EU het voortouw nemen met doortastende en ambitieuze systemische oplossingen. Het moet schakelen en besluitvormingsprocessen versnellen. Instrumenten als constructieve onthouding en noodstopprocedures kunnen lidstaten die vrezen voor hun nationale soevereiniteit geruststellen.
Ten derde moet elke EU-lidstaat, evenals de EU-instellingen, zich afvragen wat soevereiniteit nog kan betekenen in dit tijdperk van crisis. De zorgen van sommige lidstaten over de bescherming van de nationale soevereiniteit moeten natuurlijk serieus worden genomen. Tegelijkertijd is het belangrijk te erkennen dat de EU als blok voor de meeste kwesties een veiligere kamer biedt. Er wordt te veel energie en tijd verspild aan zorgen dat de EU de nationale besluitvorming zou aantasten. Het is de hoogste tijd om ons te concentreren op hoe Europeanen samen kunnen komen en mondiale ontwikkelingen vorm kunnen geven. Geen enkel document of proces kan echte samenwerking en de bereidheid tot afwegingen en compromissen om het eens te worden over belangrijke beleidslijnen, vervangen.
Ten slotte, als de EU haar invloed wil vergroten, moet ze haar afhankelijkheid van anderen kritisch beoordelen en verminderen. De aanval van Rusland op Oekraïne heeft geleid tot belangrijke stappen met betrekking tot energiezekerheid, maar er zijn meer veranderingen nodig om de economische veiligheid van Europa te versterken - niet alleen om het Europese economische concurrentievermogen te beschermen, maar ook om ervoor te zorgen dat het doortastend kan optreden. Dat omvat ook het vermijden van een te grote afhankelijkheid van de Verenigde Staten en van China. Evenzo zal het versnellen van de uitvoering van zijn "groene energieplan" zijn afhankelijkheid van regionale autoritaire machten zoals Saoedi-Arabië en Qatar verminderen. We hebben gezien hoe kwetsbaar economische banden en afhankelijkheden ons kunnen maken en hoe gemakkelijk ze kunnen worden bewapend. Willen de lidstaten niet reageren door hun toevlucht te nemen tot nationale strategieën, dan moet de EU overtuigende Europese oplossingen bieden.
Alleen wanneer deze tekorten worden aangepakt, kan de EU huidige en toekomstige crises met een krachtige stem en daadkrachtig optreden aanpakken. En dat is wat we nodig hebben als de EU wil overleven en gedijen als een echt open samenleving - een plek waar regeringen ter verantwoording worden geroepen en burgers inspraak hebben in de manier waarop ze worden bestuurd - en een belangrijke referentie wordt voor de rest van de EU. de wereld van hoe welvaart en goed bestuur eruit zien.
Link: https://www.opensocietyfoundations.org/voices/in-an-age-of-crisis-an-opportunity-to-remake-the-eu?